“Al bijna 5 jaar leer ik meiden keuzes te maken vanuit hun eigen ik, vanuit eigen wensen, grenzen, waarden en normen. Keuzes die bij hén passen, los van wat hun vriendje, ouders of omgeving daarvan vinden. Hen leren te kiezen voor zichzelf, ondanks moeilijkheden of spanningen. Hen meegeven dat alles een persoonlijke zoektocht is en we allemaal de vrijheid hebben om te kiezen welke zaden we in ons hart planten. En welke daarvan we toonbaar willen maken.
Uiteindelijk is het belangrijkste dat we nooit iets uitstellen tot morgen wat we vandaag prettig vinden. En precies om die reden heb ik ook gekozen. Voor mezelf. Voor liefde. En dat heb ik gevierd met taart.”
Met die Facebook-post kwam ik op 24 juni 2015 uit de kast. Met een hoofddoek.
Inmiddels is het bijna 5 jaar geleden dat ik de keuze maakte om mijn hiyaab te gaan dragen. Dat is me niet makkelijk afgegaan. Van heel veel liefdevolle, bekrachtigende reacties tot ook zeer kritische, denegrerende vragen over mijn beweegredenen wat ik vervolgens interpreteerde als twijfel over mijn autonomie. Het is een ware battle geweest; vóórdat ik de keuze maakte en zeker nog een lange tijd erna. Wat is ultieme vrijheid beleven en dicht bij jezelf blijven soms een uitdaging.. Waarom?
Wat deze ervaring me naast een hoop zelfliefde nog meer heeft gebracht is: een visie op hoe we in Nederland omgaan met elkaars waardensystemen. Vooral als het gaat om het waardensysteem van “de vreemde ander”.
We zijn fan van “het vrije denken” en streven dit met z’n allen zo keurig mogelijk na. Het gedachtegoed dat iedereen de vrijheid heeft te zijn, denken, zeggen, doen en geloven wat hij of zij wil. Echter, sommige mensen interpreteren dit wel erg eenzijdig. Ik noem dat ook wel “de schijn van het vrije denken”. Het niet kunnen geloven dat iemand vanuit zichzelf een (andere) keuze maakt (dan zijzelf zouden doen), uit verlangen naar kracht, rust, vrede, liefde en vooral verbinding. Het is pas vrij zolang het binnen de eigen opgestelde kaders van vrijheid valt. Alles wat afwijkt daarvan is per definitie niet vrij of moet op z’n minst getoetst worden of het wel echt als vrij bestempeld mag worden. Zoiets als: ‘Mag ik zo vrij zijn om jou mijn eigen beeld van vrijheid op te leggen?’.
Cultuur… een veelbesproken thema in onze multi-culturele samenleving. Het lijkt er soms op dat we met z’n allen iets na proberen te streven wat niet mogelijk is: monoculturalisme. “Met een hiyaab werken bij de politie? Nee, dat zou niet mogelijk mogen zijn. Dat is niet neutraal.” “Niet samenwonen voordat je gaat trouwen? Wat ouderwets!”
Nederland is niet meer het Nederland van 1950, maar een nieuwe samenstelling van diverse mensen, culturen én waardensystemen. Respecteren dat iemand anders kan zijn en dat cultuur zelfs soms per individu kan verschillen lijkt een utopie.
Andersdenkenden ergens in proberen te passen werkt niet en zorgt alleen maar voor wrijving. Ik moet denken aan de Rotterdamse campagne “In Nederland kies je je partner zelf.” Met de boodschap is niets mis. Sterker nog, ik denk dat er weinig mensen zullen zijn die het hier niet mee eens zijn. De vorm, daarentegen, is wel erg vanuit een bepaalde top down benadering bedacht; “wij weten hoe het hoort en dat zullen we anderen ff vertellen”. Een belerende toon die veel weerstand oproept en uiteindelijk niets constructiefs oplevert. Eindstand -1
Als je daadwerkelijk aan emancipatie wil doen, is het verstandig om de vorm te laten aansluiten bij de doelgroepen die je wil bereiken. Maatwerk. Cultuursensitief. In coproductie, bottom up.
Ik vraag me hardop af… Waarom stellen we elkaar niet de vraag: “Wie heeft het recht op monopolie op het definiëren van cultuur in deze samenleving?”, “Wie bepaalt wat neutraliteit is?” en “Wie bepaalt de norm in Nederland?”
Zijn wij dat niet allemaal? Klein, groot, dik, dun, gekleurd, wit, homo, hetero, gehandicapt of niet, gelovig of niet, met of zonder hiyaab, wel of geen dubbel paspoort.
Ik vind van wel.